वेदी पूजन हिन्दी एवं संस्कृत में Vedi Pujan Vidhi in Hindi Sanskrit

 (1) मङ्गलाचरणम् 

ॐ मङ्गलं भगवान् विष्णुः मङ्गलं गरुडध्वजः । मङ्गलं पुण्डरीकाक्षं मङ्गलाय तनो हरिः ।।ॐ  मङ्गलं भगवान् शम्भू मङ्गलं वृषभध्वजः । मङ्गलं पार्वती नाथ मङ्गलाय तनो हरः ।।

(2) पवित्रकरणम् 

ॐ  अपवित्रः पवित्रो वा सर्वावस्थाङ्गतोऽपि वा । यः स्मरेत्पुण्डरीकाक्षं स बाह्याभ्यन्तरः शुचिः ।।

(3) त्रिराचमनम् 

ॐ केशवाय नमः । ॐ माधवाय नमः । ॐ नारायणाय नमः । ॐ गोविन्दाय नमः ।।

(4) आसनशुद्धिः- 

ॐ पृथ्वीति मन्त्रस्य मेरुपृष्ठ ऋषिः सुतलं छन्दः कूर्मो देवता आसने विनियोगः । 

ॐ पृथ्वि! त्वया धृता लोका देवि त्वं विष्णुना धृता । त्वं च धारय मां देवि पवित्रं कुरू चासनम् ।।

(5) पवित्रीधारणम् --

ॐ पवित्रे स्थो व्वैष्णव्यौ सवितुर्वःप्प्रसऽव । उत्त्पुनाम्यछिद्रेण पवित्रेण सूर्य्यस्य रश्मिभिः ।। तस्य ते पवित्रपते पवित्रपूतस्य यत् कामः पुने तच्छकेयम् ।।

(6) तिलक या भस्म धारणम् 

ॐ आदित्या वसवो रूद्राविश्वेदेवा मरूद्गणा तिलकं तु प्रयच्छन्तु धर्म कामार्थ सिद्धये ।।

ॐ त्र्यायुषं जमदग्न्ने । कश्यपस्य त्र्यायुषम् । यद्देवेषु त्र्यायुषम् । तन्नोऽअस्तु त्र्यायुषम् ।।

(7) शिखा बन्धनम् 

ॐ चिद्रूपिणि महामाये दिव्यतेजः समन्विते । तिष्ठ देवि शिखाबन्धे तेजो वृद्धिं कुरूष्वमे ।।

(10) स्वस्तिवाचन मङ्गलपाठ 

हरिः  आनो  भद्राः क्रतवो जन्तु विश्वतोऽदब्धासो अपरितास उद्भिदः । देवा नो जथा सद्मिद् वृधे असन्नप्रायुवो  रक्क्षितारो दिवे दिवे ।। १ ।। 

देवानां भद्रा सुमतिर्ऋजूयतां देवाना गुंग रातिरभि नो निवर्तताम् । देवाना गुंग सक्ख्यमुपसे दिमा वयं देवा न आयुः प्प्रतिरन्न्तु जीवसे ।। २ ।।

तान्न्पूर्व्वया निविदा हूमहे व्वयं भगं मित्रमदितिं दक्ष मस्त्रिधम् । अर्यमणं वरूण गुंग सोममश्विना सरस्वतीनः सुभगा मयस्करत् ।। ३ ।।

तन्नो वातो मयोभु वातु भेषजं तन्न्माता पृथिवी तत्पिता द्यौः । तद्ग्रावाणः सोम सुतो मयो भुवस्तदश्विना शृणुतं धिष्ण्या युवम् ।। ४ ।।

तमीशानं जगतस्तस्थुषस्पतिं धियञ्जिन्वमवसे हूमहे वयम् । पूषानो जथा वेद सामसद् वृधे रक्षिता पायुरदब्धः स्वस्तये ।। ५ ।।

स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवाः स्वस्ति नः पूषा विश्ववेदाः स्वस्ति नस्तार्क्षो अरिष्टनेमिः स्वस्ति नो बृहस्पतिर्दधातु ।। ६ ।।

पृषदश्वा मरूतः पृश्निमातरः शुभं ज्यावानो विद्थेषु जग्मयः अग्निर्जिह्वा मनवः सूर चक्षसो विश्वे नो देवा अवसागमन्निह ।। ७ ।।

भद्रं कण्णेभिः श्रृणुयाम देवा भद्रं पश्श्येमाक्क्षभिर्ज्य जत्राः । स्थिरै रङ्गैस्तुष्ट्टुवा गुंग सस्तनू भिर्व्यशेमहि देवहितं ज्यदायुः ।। ८ ।।

पृथ्वी ध्यानम् 

आधारभूता जगतस्त्वमेकामहीस्वरूपेण यतः स्थितासि ।

अपां स्वरूपस्थितया त्वयैत-दाप्यायते कृत्स्नमलङ्घ्यवीर्ये ।।

दीप ध्यानम् 

शुभं करोतु कल्याणं आरोग्यं धनसंपदाम् । शत्रु बुद्धि विनाशाय दीपज्योति नमोस्तुते ।।

दीपज्योतिः परब्रह्म दीपज्योति जनार्दनः । दीपो हरतु मे पापं संध्यादीप नमोऽस्तुते ॥

गणपति ध्यानम् 

दधानं भृगाली मनिस ममले गण्ड युगले , दधानं सर्वार्थान् निज चरण सेवा सुकृतिने ।

दया धारं सारं निखिल निगमानाम् नूदिनं , गजास्यं स्मेरास्यम् तमिह कलये चित्त निलये ।।

गौरी ध्यानम् 

मुखे ते ताम्बूलं नयनयुगले कज्जलकला , ललाटे काश्मीरं विलसति गले मौक्तिकलता ।

स्फुरत्कांची शाटी पृथुकटितटे हाटकमयी , भजामस्त्वां गौरीं नगपतिकिशोरीम विरताम् ।।

 षोडशमातृका पूजन 

क्रम	मन्त्र	आवाहन	स्थापन	पूजन
1	ॐ गणपतये नमः	गणपतिमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
2	ॐ गौर्यै नमः	गौरीमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
3	ॐ पद्माये नमः	पद्मामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
4	ॐ शच्यै नमः	शचीमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
5	ॐ मेधायै नमः	मेधामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
6	ॐ सावित्र्यै नमः	सावित्रीमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
7	ॐ विजयायै नमः	विजयामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
8	ॐ जयायै नमः	जयामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
9	ॐ देवसेनायै नमः	देवसेनामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
10	ॐ स्वधायै नमः	स्वधामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
11	ॐ स्वाहायै नमः	स्वाहामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
12	ॐ मातृभ्यो नमः	मातृः आवाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
13	ॐ लोकमातृभ्यो नमः	लोकमातृः आवाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
14	ॐ धृत्यै नमः	धृतिमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
15	ॐ पुष्ट्यै नमः	पुष्टिमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
16	ॐ तुष्ट्यै नमः	तुष्टिमावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि
17	ॐ आत्मनः कुलदेवतायै नमः	आत्मनः कुलदेवतामावाहयामि	स्थापयामि	पूजयामि

ॐ  मनोजूतिर्जुषता माज्यस्य बृहस्पतिर्यज्ञ मिमन्तनो त्वरिष्टं यज्ञ गुंग समिमन्दधातु । विश्वे देवा स इह मादयन्तामोम् प्रतिष्ठ ।

गौरी पद्मा शची मेधा, सावित्री विजया जया ।

देवसेना स्वधा स्वाहा, मातरो लोकमातरः॥

धृतिः पुष्टिस्तथा तुष्टिः, आत्मनः कुलदेवता ।

गणेशेनाधिका ह्येता, वृद्धौ पूज्याश्च षोडश ॥

सप्तघृत मातृका पूजनम्

क्रम	मन्त्र	आवाहन	स्थापन
1	ॐ कुमार्यै नमः	कुमारीमावाहयामि	स्थापयामि
2	ॐ धनदायै नमः	धनदामावाहयामि	स्थापयामि
3	ॐ नन्दायै नमः	नन्दामावाहयामि	स्थापयामि
4	ॐ विमलायै नमः	विमलामावाहयामि	स्थापयामि
5	ॐ मङ्गलायै नमः	मङ्गलामावाहयामि	स्थापयामि
6	ॐ अचलायै नमः	अचलामावाहयामि	स्थापयामि
7	ॐ पद्मायै नमः	पद्मामावाहयामि	स्थापयामि

सप्तघृत मातृका ध्यानम्

श्रीर्लक्ष्मीधृतिर्मेधा स्वाहा प्रज्ञा सरस्वती । माङ्गल्येषु प्रपूज्यन्ते सप्तैता घृतमातरः ।।

सप्तघृत मातृका प्रार्थना

या सा पद्मासनस्था विपुलकटितटी पद्मपत्रायताक्षी ,

गम्भीरावर्तनाभिः स्तनभरनमिता शुभ्रवस्तोत्तरीया ।

या र्लक्ष्मीर्दिव्यरूपैर्मणिगणखचितैः स्त्रापिता हेमकुम्भैः ,

सा नित्यं पद्महस्ता मम वसतु गृहे सर्वमाङ्गल्ययुक्ता ।।

चौसठ योगिनी ध्यानम्

गजानना सिंहमुखी मयूरी कुब्जा , श्वदृंष्टा शरभानना शुकी ।

श्येनी प्रचंडा मृगलोचना च , योगिन्यरस्मान् दुरितादवन्तु ।।

ॐ आवाहयाम्यहं देवी योगिनीं परमेश्वरीम् ।

योगाभ्यासेन संतुष्टा परं ध्यानसमन्विता ॥

दिव्यकुण्डल संकाशा दिव्यज्वाला त्रिलोचना ।

मूर्तिमती ह्यमूर्त्ता च उग्राचैवोग्ररूपिणी ॥

अनेक भावसंयुक्ता संसारार्णवतारिणी ॥

यज्ञे कुर्वन्तु निर्विघ्नं श्रेयो यच्छन्तु मातरः ।।

ॐ भूर्भुवः स्वः महाकाली महालक्ष्मी -महासरस्वती सहिताः दिव्ययोगिन्यादि चतुष्षष्टि योगिन्यः इहागच्छत इह तिष्ठत ॥

वास्तु ध्यानम्

वास्तोस्पते सकल किल्विष कल्प वारे ,

लोकस्य राक्षण विधौ त्वधि जात भूमौ ।

ऋद्धि प्रदो भवतु सर्व शरीर भाजां ,

देवाधिदेव नितरां कुरू मङ्गलं मे ।।

क्षेत्रपाल ध्यानम्

कर कलित कपालः कुण्डली दण्डपाणिः , तरूण तिमिरनील ब्यालयज्ञोपवीती ।।

क्रतु समये सपर्या विघ्नविच्छेद हेतुः , जयति बटुकनाथः सिद्धिदः साधकानाम् ।।

क्षेत्रपाल प्रार्थना

कौलीरे चित्रकूटे हिमगिरी शिखरेकाल जलान्धरेवा , सौराष्ट्रे सिंधु देशे मगधपुरवरे कौसलेवाकलिङ्गे ।

कर्णाटे कौङ्गणेवाभृगुषु पुरवरे कान्यकुब्जेस्थितेवा , ते सर्वे यज्ञरक्षाकरण कृतधियः पातुवः क्षेत्रपालाः ।।

॥ नवग्रह प्रार्थना मंत्र

" रविराज सदा प्रदान करें शशि शीतलता निज देत रहें क्षितिनन्दन नन्दन को सुख दें ।

बुध बुद्धिविवेक बढ़ाते रहें । गुरू गौरवशाली बनाए हमें भृगु भोग सुदृष्य दिलाते रहें ।।

न राहु सुखों से भरें घर को और केतु ध्वजा फहराते रहें ।

हरिधात महेश सुरेश सदा । निज मङ्गल काज कराते रहें

सूर्यः शौर्यमथेन्दुरुच्च पदवीं, सन्मंगलं मंगल: सद्बुद्धिञ्चबुधो गुरूश्चगुरुतां, शुक्रः सुखं शं शनिः ।

राहुर्बाहुबलं करोतु विपुलं, केतुः कुलस्योन्नतिं नित्यं प्रीतिकरा भवन्तु भवतां, सर्वे प्रसन्ना ग्रहाः ॥

एकश्लोकीनवग्रहस्तोत्रम्

आधारे प्रथमे सहस्रकिरणं, ताराधवं स्वाश्रये

माहेयं मणिपूरके हृदि बुधं, कण्ठे च वाचस्पतिम् ।

भ्रूमध्ये भृगुनन्दनं दिनमणेः, पुत्रं त्रिकूटस्थले

नादिर्मसु राहु-केतु-गुलिकान्नित्यं नमाम्यायुशे ॥

ॐ मनो जूतिर्ज्जुषतामाज्ज्यस्य बृहस्पतिर्य्यज्ञमिमं , तनोत्वरिष्टं य्यज्ञ समिमं दधातु । विश्वे देवासऽइह मादयन्तामों ३ प्रतिष्ठ ॥

असख्यात रूद्रकलशस्थापनम्

असितगिरिसमं स्यात्कज्जलं सिन्धुपात्रे , सुरतरूवरशाखा लेखनी पत्रमुर्वी ।

लिखति यदि गृहीत्वा शारदा सर्वकालम् , तदपि तव गुणानामीश पारं न याति ।।

सर्वतोभद्र देवता ध्यानम्

यं ब्रह्मावरुणेन्द्ररुद्रमरुतः स्तुवन्ति दिव्यैः स्तवैः

र्वेदैः साङ्गपदक्रमोपनिषदै र्गायन्ति यं सामगाः

ध्यानावस्थिततद्गतेन मनसा पश्यन्ति यं योगिनो

यस्यान्तं न विदुः सुरासुरगणा देवाय तस्मै नमः

हनुमात् ध्यानम्

अतुलितबलधामं हेमशैलाभदेहं दनुजवनकृशानुं ज्ञानिनामग्रगण्यम् ।

सकलगुणनिधानं वानराणामधीशं रघुपतिप्रियभक्तं वातजातं नमामि ॥

गोष्पदीकृतवारीशं मशकीकृतराक्षसम् । रामायणमहामालारत्नं वन्देऽनिलात्मजम् ॥

अञ्जनानन्दनं वीरं जानकीशोकनाशनम्क पीशमक्षहन्तारं वन्दे लङ्काभयङ्करम् ॥ 

उल्लङ्घ्य सिन्धोः सलिलं सलीलं यः शोकवह्निं जनकात्मजायाः ।

आदाय तेनैव ददाह लङ्कां नमामि तं प्राञ्जलिराञ्जनेयम् ॥

मनोजवं मारुततुल्यवेगं जितेन्द्रियं बुद्धिमतां वरिष्ठम् ।

वातात्मजं वानरयूथमुख्यं श्री राम दूतं शरणं प्रपद्ये ॥

यत्र यत्र रघुनाथकीर्तनं तत्र तत्र कृतमस्तकाञ्जलिम् ।

बाष्पवारिपरिपूर्णलोचनं मारुतिं नमत राक्षसान्तकम् ॥

आञ्जनेयमतिपाटलाननं काञ्चनाद्रिकमनीयविग्रहम् ।

पारिजाततरुमूलवासिनं भावयामि पवमाननन्दनम् ॥

केसरीपुत्र दिव्याय सीतान्वेषपराय च । वानराणां वरिष्ठाय मङ्गलं श्रीहनूमते ॥

रामचन्द्र ध्यानम्

भजेऽहं सदा राममिन्दीवराभं भवारण्यदावानलाभाभिधानम् ।

भवानीहृदा भावितानन्दरूपं भवाभावहेतुं भवादिप्रपन्नम् ॥

लसच्चन्द्रकोटिप्रकाशादिपीठे समासीनमङ्के समाधाय सीताम् ।

स्फुरद्धेमवर्णां तडित्पुञ्जभासां भजे रामचन्द्रं निवृत्तार्तितन्द्रम् ।।

ब्रह्ममहेन्द्रसुरेन्द्रमरुद्गणरुद्रमुनीन्द्रगणैरतिरम्यं

क्षीरसरित्पतितीरमुपेत्य तुतं हि सतामवितारमुदारम् ।

भूमिभरप्रशमार्थमथ प्रथितप्रकटीकृतचिद्धनमूर्तिम्

त्वां भजतो रघुनन्दन देहि दयाघन मे स्वपदाम्बुजदास्यम् ॥

श्री सरस्वती ध्यान प्रार्थना मंत्र श्लोक

या कुन्देन्दुतुषारहारधवला या शुभ्रवस्त्रावृता या वीणावरदण्डमण्डितकरा या श्वेतपद्मासना ।

या ब्रह्माच्युतशंकरप्रभृतिभिर्देवैः सदा वन्दिता सा मां पातु सरस्वती भगवती निःशेषजाड्यापहा ॥1 ॥

शुक्लां ब्रह्मविचार सार परमामाद्यां जगद्व्यापिनीं वीणा पुस्तक - धारिणीमभयदां जाड्यान्ध कारापहाम्।

हस्ते स्फाटिकमालिकां विदधतीं पद्मासने संस्थिताम् वन्दे तां परमेश्वरीं भगवतीं बुद्धिप्रदां शारदाम् ॥2॥

ॐ नमोस्तुते व्यास विशाल बुद्धे फुल्लारविन्दा यतपत्रनेत्रं ।

येन त्वया भारत पूर्ण तैलः प्रज्वालितो ज्ञानमया प्रदीपः ॥

ॐ वीणाधरे विपुल मंगल दान शीले भक्तार्तिनाशिनी विरंचि हरीशवद्ये ।

कीर्तिप्रदेऽखिल मनोरथदे महार्हे विद्या प्रदायिनी सरस्वती नौमि नित्यं ॥

श्री सरस्वती दैव्यै नमः ।।

सम्पूर्ण पूजन प्रारम्भ

पाद्यम्

ॐ नमोस्तु नीलग्रीवाय सहस्त्राक्षयमीढुषे अथो ये अस्यसत्वानो हन्तेभ्यो करन्नमः ।।

सर्वतीर्थ समुद्भूतं पाद्यं गन्धा दिभिर्युतम् । विघ्नराज गृहाणेदं भगवन्भक्त वत्सल ।।

अर्घ्यम्

निधिनां सर्वदेवानां त्वमर्घ्यं गुणा ह्यसि । सिंहो परिस्थिते देवि गृहाणार्घ्यं नमोस्तु ते ।।

आचमनम्

कर्पूरेण सुगन्धेन वासितह स्वादु शीतलम् । तोयमाचमनीयार्थं गृहाण परमेश्वरः ।।

स्नानम्

मन्दाकिन्यास्तु यद्वारि सर्व पापहरं शुभम् । तदिदं कल्पितं देव स्नानार्थम् प्रति गृह्यताम् ।।

पञ्चामृत स्नानम्

ॐ पञ्चनद्यः सरस्वती मपि यन्ति सस्त्रोतसः । सरस्वती तु पञ्चधा सो देशे भवत्सरित् ।।

शुद्धोदक स्नानम्

ॐ शुद्धवालः सर्वशुद्धवालो मणि वालस्तअस्विनाः श्वेतः श्येताक्षोरूणस्ते रूद्राय पशु पतये कर्ण्णायामा अवलिप्ता रौद्रा नभो रूपाः पार्ज्जन्याः ।।

वस्त्रम्

ॐ शीत वातोष्ण संत्राणां लज्जाया रक्षणं परम् । देहलङ्कारणं वस्त्रमतः शान्तिं प्रयच्छ मे ।।

यज्ञोपवितम्

ॐ सुवर्णसूत्रमयं दिव्यं ब्राह्मणा निर्मितं पुरा । उपवीतं मया दत्तं गृहाण परमेश्वरः ।।

ॐ यज्ञोपवीतं परमं पवित्रं प्रजापतेर्यत्सहजं पुरस्तात् । आयुष्यमग्र्यं प्रतिमुञ्च शुभ्रं यज्ञोपवीतं बलमस्तु तेजः ।।

चन्दनम्

ॐ त्वां गन्धर्व्वा अखनँस्त्वामिन्द्रस्त्वां बृहस्पतिः त्वामोषधे सोमो राजा व्विद्वान्यक्ष्मादमुच्चयत ।।

ॐ गन्धद्वारां दुराधर्षां नित्यपुष्टां करीषिणीम् । ईश्वरीं सर्वभूतानां तामिहोप ह्वये श्रियम् ।।

अक्षतम्

ॐ अक्षन्नमीमदन्त ह्यवप्प्रियाअधूषत । अस्तोषत स्वभानवो व्विप्प्रा नविष्ठ्ठया मती योजान्न्विद्न्द्र ते हरी ।।

अक्षताश्च सुरश्रेष्ठाः कुङ्कुमाक्ताः सुशोभिताः । मया निवेदिता भक्त्या गृहाण परमेश्वर ।।

पुष्पम्

ॐ इदं व्विष्ष्णुर्व्विचक्क्रमे त्र्त्रेधा निदधे पदम् । समूढमस्य पा गुंग सुरे स्वाहा ।।

पुष्पमाला

मन्दार पारिजातादि पाटली केतकानि च । जाती चम्पक पुष्पाणि गृहाणेमानि शोभनम् ।।

बन्धूककान्ञ्चन निभं रूचिराक्षमालां , पाशाङ्कुशौ च वरदां निज बाहुदण्डैः ।

बिभ्राणमिन्दुशकलाभरणं त्रिनेत्रम् , धर्माम्बिकेशमनिशं वपुराश्रयामि ।।

दूर्वाङ्कुरान्

ॐ काण्डात् काण्डात् प्ररोहन्ति परूषः परूषस्परि । एवा दूर्वेप्प्रतनु सहस्त्रेण शतेन च ।।

दूर्वेध्यमृत सम्पन्ने शतमुलेशं तां कुरू । शतं पातक संहस्त्री शतमायुष्यवर्धिनि ।।

शमीपत्रम्

ॐ शन्नो॑ दे॒वीर॒भिष्ट॑य॒ आपो॑ भवन्तु पी॒तये ॥ शंब्यो र॒भिस्त्र॑वन्तुन? ॥ १ ॥

ॐ अ॒ग्निर्मूर्द्धा । द्विव? क॒कुत्पति॑ पृथि॒व्याऽअ॒यम् ॥ अपा रेत सिजिन्वति ॥ २ ॥

बिल्वपत्रम्

ॐ नमो॑ ब॒ल्म्मने॑ च कव॒चिने॑ च॒ नमो॑ व्व॒र्मिर्णे च व्वरु॒थिने च॒ नम॑ श्शु॒ताय॑ च श्श्रुतमे॒नाय॑ च॒ नमो॑ दुन्दुभ्या॒य चा। हन॒न्या॒य च ॥

विजयाम्

ॐ यत्पुरु॑षं॒ व्यद॑धुः क॒ति॒धाय॑कल्पयन्। मुख॒ङ्कम॑स्या सा॒त्किम्बाहू किमुरू पार्दा उच्च्येते ॥ १ ॥

तुलसी हेमरूपां च रत्न रूपां च मञ्जरीम् । भव मोक्ष प्रदां तुभ्यं समर्पयामि हरिप्रियाम् ॥ २ ।।

सिन्दूरम्—

ॐ सिन्धरिव प्प्राद्ध्व॒ने श॑घ॒नासो॒ व्वात॑ प्रमिय पतयन्ति ब॒ह्वा? ॥

घृ॒तस्य॒ धारा॑ ऽअरू॒षो न व्वाजी काष्ठ॑ भि॒न्दन्नु॒र्म्मभि॒ पव॑मानः ॥ १ ॥

नानापरिमल द्रव्याणि

ॐ अहि॑रिव भा॒गै? पर्व्वेति बहुंज्यायह्नितं प्य॑रि॒बाध॑मानः ।

ह॒स्त॒ग्ध्नोव्विश्श्वा॑ व्व॒युना॑नि वि॒द्वान्न्पु॒मा॒न्पुमा॑ सं॒ प्परि॑पातु व्वि॒श्वतः ॥

सुगन्धित द्रव्य-

ॐ त्र्यम्बक यजामहे सुग॒न्धिं पुष्टिवर्धनम् । उ॒र्वा॒रू॒कमि॑व॒ बन्ध॑नान्मृत्योर्मुशी॑य॒ मामृता॑त् ॥

ॐ अह॑रिव भा॒गै? पर्व्वेति बहुंज्याया॑ह॒तिं प्य॑रि॒बाध॑मानम् ।

धूपम्

ॐ यः शुचिः प्रयतोभूत्वा जुह्यादाज्यमन्वहम्। सूक्तं पञ्चदशर्चं च श्रीकामः सततं जपेत् ।।

वनस्पतिरसोद्भूतो गन्धाढ्योगन्ध गन्धाढ्योगन्ध उत्तमः । आघ्रेयः सर्व देवानां धूपोऽयं प्रतिगृह्यताम् ।।

दीपम्—

ॐ अ॒ग्ग्निज्ज्र्ज्योति॒ ज्ज्र्ज्योति॑र॒ग्निः स्वाहा॒ सूर्ध्वो ज्ज्र्ज्योति॒ज्ज्र्ज्योति॒ सूर्ण॒ स्वाहा॑ । अ॒ग्निर्व्वर्चो ज्ज्योति॒र्व्वर्च॒ स्वाहा॒ सूर्ध्वो व्वचो॒ ज्ज्योति॒र्व्वर्च्च स्वाहा । ज्ज्योति॒ सूर्च्छ सूर्य्यो ज्ज्योति॒ स्वाहा॑ ।

दीपो हरतु मे पापं पूजादीप नमोऽस्तु ते ।। शुभं करोतु कल्याणमारोग्यं सुखसम्पदाम्।

नैवेद्य-

ॐ नाब्भ्यो ऽआसीद॒न्तरि॑क्ष शी॒ष्णो॑ द्यौः सम॑वर्तत । पद्भ्यां भूमिर्दिशः श्रोत्रा॒त्तथा॑ लो॒काँर ऽअ॑कल्पयन् ॥

ॐ त्वदीयं वस्तु गोविन्द तुभ्यमेव समर्पये । गृहाण सुमुखो भूत्वा प्रसीद परमेश्वर ।।

करोद्वर्तन—

ॐ अ॒ εशूना॑ ते अ॒ εशुः पृ॑च्यतां॒ परु॑षा॒ पस्ने । ग॒न्यस्ते॒ सोम॑मवतु॒ मदा॑य॒ रसो॒ ऽअच्यु॑तः ॥

नाना सुगन्धि द्रव्यं च चन्दनं रजनीयुतम् । करोद्वर्तनकं देव गृहाण परमेश्वर ॥

ताम्बूल-पूंगीफल

ॐ यत्पुरुषेण ह॒विषा॑ दे॒वा य॒ज्ञमत॑न्वत । व्व॒स॒न्ता॒ऽस्यासी॒दाज्ज्ये॑ गी॒ष्मऽइ॒ध्मः श॒रद्ध॒विः ॥

दक्षिणा—

ॐ हि॒र॒ण्ण्य॒ग॒र्व्यः सम॑वर्त॒ताग्रे॑भू॒तस्य॑ जा॒त? पति॒रेक॑ ऽआसीत् । सदा॑ धारपृथि॒वीन्द्यामु॒ते ह॒विषा॑व्विधेम ॥ १ ॥

ॐ यह॒त्ते॑व्वत्प॑रा॒दान॒व्वत्पू॒र्तव्वाश्च॒ दक्षि॑णा । तद॒ग्निर्व्वैश्श्वकर्म्मण? स्व॑र्दे॒वेषुनो दधत् ॥२॥

आर्तिक्यम्

ॐ इदं ह॒विः ॥ प्र॒जन॑न॒म्मेऽअस्तु॒ दश॑वीर॒ Ę सर्व्वगण स्व॒स्तये॑ । आ॒त्म॒सनि॑ग्प्ण्रजा॒ सनि॑पशु॒ सनि॑ लोक॒सन्य॑भय॒सनि॑ ॥ अ॒ग्नि? प्ण्रजाम्बेहुलाम्मे॑ करो॒त्वन्न॒म्प यो॒रेतो॑ ऽअ॒स्म्मा सु॑धत्त ॥ १ ॥

मन्त्र पुष्पांजलि श्लोक

ॐ यज्ञेन यज्ञमयजन्त देवास्तनि धर्माणि प्रथमान्यासन् ।ते ह नाकं महिमान: सचंत यत्र पूर्वे साध्या: संति देवा: ॥ ॐ राजाधिराजाय प्रसह्य साहिने । नमो वयं वैश्रवणाय कुर्महे । स मस कामान् काम कामाय मह्यं । कामेश्र्वरो वैश्रवणो ददातु कुबेराय वैश्रवणाय। महाराजाय नम: । ॐ स्वस्ति, साम्राज्यं भौज्यं स्वाराज्यं वैराज्यं पारमेष्ट्यं राज्यं महाराज्यमाधिपत्यमयं । समन्तपर्यायीस्यात् सार्वभौमः सार्वायुषः आन्तादापरार्धात् । पृथीव्यै समुद्रपर्यंताया एकरा‌ळ इति ॥ ॐ तदप्येषः श्लोकोभिगीतो । मरुतः परिवेष्टारो मरुतस्यावसन् गृहे आविक्षितस्य कामप्रेर्विश्वेदेवाः सभासद इति ॥

हरि: ॐ एक दंताय विद्महे वक्रतुण्डाय धीमहि । तन्नो दंतीप्रचोदयात्।

हरि:ॐ नारायण विद्महे वासुदेवाय धीमहि । तन्नो विष्णु: प्रचोदयात्।

हरि:ॐ महालक्ष्म्यै च विद्महे विष्णु पत्न्यै च धीमहि । तन्नो लक्ष्मी प्रचोदयात्।

हरि: ॐ नंद नन्दनाय विद्महे यशोदा नंदनाय धीमहि । तन्नो कृष्ण: प्रचोदयात्।

हरि: ॐ भास्कराय विद्महे दिवाकराय धीमहि । तन्नो सूर्य: प्रचोदयात्।

हरि ॐ अंजनी सुताय विद्महे वायुपुत्राय धीमहि । तन्नो हनुमत प्रचोदयात्।

हरि ॐ चतुर्मुखाय विद्महे हंसारुढ़ाय धीमहि । तन्नो ब्रह्मा प्रचोदयात्।

हरि: ॐ वृषभानुजायै च विद्महे कृष्णप्रियायै च धीमहि । तन्नो राधा प्रचोदयात्।

हरिः ॐ तत्पुरुषाय विद्महे महादेवाय धीमहि । तन्नो रुद्र: प्रचोदयात्।

ॐ सेवन्तिका बकुल चम्पक पाटलाब्जै, पुन्नाग जाति करवीर रसाल पुष्पैः बिल्व प्रवाल।

तुलसीदल मंजरीभिस्त्वां पूजयामि जगदीश्वर मे प्रसीद।।

मंदार माला कुलितालकायै कपालमालांकित शेखराय

दिगम्बरायै च दिगम्बराय नमः शिवायै च नमः शिवाय .

ॐ नाना सुगन्धि पुष्पाणि यथा कालो भवानी च,

पुष्पान्जलिर्मया दत्त ग्रहाण परमेश्वर ।

प्रदक्षिणाम्

यानि कानि च पापानि ज्ञाता ऽज्ञात कृतानि च। तानि सर्वाणि नश्यन्ति प्रदक्षिणा पदे पदे ।। पदे पदे या परिपूजकेभ्यः सद्योऽश्वमेधादि फलं ददाति । तां सर्वपापक्षयहेतु भूतां प्रदक्षिणां ते परितः करोमि ।।

विशेषार्घ्यम्—

रक्ष रक्ष गणाध्यक्ष! रक्ष त्रैलोक्यरक्षक । भक्तानामभयं कर्ता त्राता भव भवार्णवात् ।। द्वैमातुर! कृपासिन्धो! षाण्मातुराग्रज प्रभो ! । वरदस्त्वं वरं देहि वाञ्छितं वाञ्छितार्थद् ।। अनेन सफलार्घ्येण सफलोऽस्तु सदा मम ।।

प्रार्थना-

विघ्नेश्वराय वरदाय सुरप्रियाय लम्बोदराय सकलाय जगद्धिताय ।

नागाननाय श्रुतियज्ञविभूषिताय गौरीसुताय गणनाथ! नमो नमस्ते ।। १ ।।

भक्तार्ति नाशनपराय गणेश्वराय सर्वेश्वराय शुभदाय सुरेश्वराय ।

विद्याधराय विकटाय च वामनाय भक्तप्रसन्नवरदाय नमो नमस्ते ॥२॥

नमस्ते ब्रह्मरूपाय विष्णुरूपाय ते नमः । नमस्ते रूद्ररूपाय करि रूपाय ते नमः ॥३॥

विश्वरूप- स्वरूपाय नमस्ते ब्रह्मचारिणे । भक्तप्रियाय देवाय नमस्तुभ्यं विनायक ॥४॥

लम्बोदर ! नमस्तुभ्यं सततं मोदकप्रिय । निर्विघ्नं कुरु मे देव! सर्वकार्येषु सर्वदा ।। ५ ।।

त्वां विघ्नशत्रुदलनेति च सुन्दरेति भक्तप्रियेति सुखदेति फलप्रदेति ।

विद्याप्रदेत्यघहरेति च ये स्तुवन्ति तेभ्यो गणेश! वरदो भव नित्यमेव ॥ ६ ॥

वन्दे देव गजाननं षडगुरूं वन्दे जगत्भूषणम | वन्दे विघ्न विनायकं त्रिभुवनं वन्दे शुभ मङ्गलम्॥७॥

वन्दे ईश उमासुतं कविवरं वन्दे सुलम्बोदरम् । वन्दे सिद्धि विनायकं शिवसुतं कुर्यात्सदा मङ्गलम् ॥८ ॥

अलि मण्डल मण्डित गण्डतलम्ति लकी कृत कोमल चन्द्रकरम् ।

करिदारि विदारित बैरिबलम्प्र णमामि गणाधिपतिं जटिलम् ॥ ९ ॥

त्वं वैष्णवी शक्तिरनन्तवीर्या विश्वस्य बीजं परमासि माया ।

सम्मोहितं देवि समस्तमेतत्त्वं वै प्रसन्ना भुवि मुक्तिहेतुः ।।

गणेश पूजने कर्म यन्यूनमधिकं कृतम् । तेन सर्वेण सर्वात्मा प्रसन्नोऽस्तु सदा मम ।।

अनया पूजया गणेशाम्बिके प्रीयेतां न मम ।।